National Question for Dummies

Definitely, Galiza is not Spain.
In Spain, people eat cucumbers.
In Galiza, we use cucumbers to feed the pigs.
Galiza Baby, copular power!

PS - Very sorry cos agricultores andaluces. This is a joke.

Polo dereito a saber a que sabe unha cunca de leite da Morita.

As famosas cántaras onde se gardaba o leite, agora reutilizadas coas pinturas que ensinan a facer nos cursos de manualidades que organiza ASAJA, financiados con fondos europeos.

Hai uns 25 anos, en mañás de inverno algo máis fríos ca este, cando non era día de clase, o meu avó levábame con el no seu mítico Land Rover de carga a recoller o leite polas parroquias de Sober. Chegaba a un lugar (“vai fríu, non!”), sacaba unha cántara, botaban o leite recén muxido, medíao cunha variña azul, anotaba nuhas tarxetas alongadas os litros e o prezo, pagáballe á xente e, así aos pouquiños, xuntábanse bastantes recipientes de leite nas numerosas pequenas explotacións de Sober que daquelas funcionaban.

                                                                  

Tratábase, na práctica, dunha incipiente rede de recollida de leite a pequenos produtores de Sober e outros municipios por parte de Queixerías Prado. Un poder galego digno de tal nome debería ter impulsado a innovación en dita empresa queixeira para que diversificara a súa produción, fomentando a recollida de proximidade, con axudas a explotacións labregas para que se especializaran na produción leiteira, con estudos para a consolidación de mercado... Pero todo se deixou ao arbitrio dos "mercados" e dos “ditados” da UE e a cabana gandeira reduciuse en Sober drasticamente tras o ingreso no Mercado Común, nun proceso análogo a toda Galiza, pero agravado aquí polo maior despoboamento.

Na Galiza actual, o do sector lácteo non é un problema de produción: prodúcese máis que hai vinte anos, as explotacións leiteiras galegas mercaron cuota e modernizáronse, mesmo contra a política da UE que procuraba reducir o potencial do sector. O problema é de organización do mercado: tendo un mercado de proximidade deficitario o leite galego debería ser máis valorado. En cambio, o leite producido na Galiza é mercado polas empresas a prezo máis baixo que o de outros lugares, facendo ruinosa a súa produción. Así, o problema é político: a falta de soberanía política e financeira de Galiza (máis despois do expolio do aforro galego e dos únicos instrumentos financeiros do noso País que eran as caixas de aforro), que non permite desenvolver un sector transformador dos produtos leiteiros no propio País, apostando pola innovación (lembremos que o goberno do PP reduciu o orzamento de I+D+i na pasada lexislatura). Durante vinte anos des-gobernou o PP de Fraga, tendo a disposición as caixas como instrumentos ao servizo da política da Xunta e fondos europeos que puido ter usado para crear un sector leiteiro puxante e non o fixo, e agora tod*s choramos cando a situación do sector leiteiro é desesperada, con prezos que non cubren a produción mentras o cartón de leite se atopa a menos de 50 céntimos nalgunhas grandes superficies.

Que morra o sector lácteo non é só perder milleiros de postos de traballo, senón tamén – en Sober ben o sabemos – perder a verdadeiros axentes de xestión do territorio, as gandeiras e gandeiros, poñendo aínda máis en risco medioambiental o noso rural, e deixar esmorecer a vida do mundo galego rural, deixando ás sociedades indefensas, sen continxentes de xente moza que loite por servizos cada vez máis escasos (reducen as prazas médicas, eliminan aulas en infantil e primaria…), re-convertindo pola forza a rica cultura rural en xantares mastodónticos en polideportivos o día da festa dos avós, condenándonos a unha agonía visíbel que nos enche de dor o corazón.

Podemos producir e facelo cun modelo que reduza os custes ambientais e mellore a calidade do leite. Podemos acadar a soberanía alimentaria do noso pobo e contrubuír así dende Galiza a un dos retos da Humanidade, cando cada vez menos compañías transnacionais controlan a produción alimentaria, mentras se perpetúa a fame. Hai, a nivel mundial, unha vontade de exterminio do campesiñado, sector social que pode protagonizar unha rebelión contra o este inxusto sistema global: se o campesiñado e os pobos non controlamos o noso sector alimentario básico, dominarannos totalmente, a nosa vida dependerá do lucro duns poucos. E iso é internacionalismo, non o mercado "desregulado". Así, o estado do sector lácteo galego e a valente resistencia que están a desenvolver gandeiras e gandeiros hai que enmarcala nesa loita mundial pola soberanía alimentar, que é unha loita pola liberdade e a dignidade humana.

E, de todo aquilo da recollida de leite, que queda agora en Sober? As famosas cántaras onde se gardaba o leite, agora reutilizadas coas pinturas que ensinan a facer nos cursos de manualidades que organiza ASAJA financiados con fondos europeos, que manda moito carallo. Metáfora perfecta e perversa da evolución do País neste último cuarto de século. 

En Sober afogaron o sector leiteiro, non permitades que pase o mesmo noutras comarcas leiteiras galegas. Porque os nenos e nenas galegas do rural teñen dereito a saber a qué sabe unha boa cunca de leite da Pinta ou da Morita, teñen dereito a saber o que vale unha vaca.

Xogo de nen@s...

Pepe chamábase o pai,

Pepa, a muller.

Eles tiñan un filliño

que se chamaba Pepiño.

- Silencio, hostia! Non se pode escoitar o fúbol nesta puta casa, ou que?

- Shhh, ide xogar á habitación.

 “Xabi por la banda derecha, continúa, esquiva a...”

TRUC-TRUC-TRUC

- Merda! Non podes facer iso despois?

- É o lavavaixelas, cariño.

- Nin lavapratos nin deus que te pariu, estou a mirar a tele.

PIP-TIC. OFF.

- Si.

“Fueeeeeeera de juego…”

Melchor chamábase o pai,
Melchora, a muller..

Eles tiñan un filliño

 que se chamaba Melchoriño.

¡PLAS!

- Buaaaaah...

- ¿Que dixen, carallo? SILENCIO. Préndelle o consola e que deixen de foder, xa. ¿Non sabes atendelos?

- Buaaaaaaa...

FICH- FUIC- FUICH –FICH. Tiririririri riri.

- E pecha a porta.

“ GOOOOOOL de Iago...”

- Trae unha cervexa. Fría.

CHAC. FFFFFFFF. GLO,GLO,GLO…

- Esta fervendo, rediola.

- Non deu tempo a quecer, metina hai pouco no...

- NON ME REPLIQUES, CONA QUE TE BOTOU!

PLAS – PLAS – PLAS

(                                                                                     )

“Minuto diez de la segunda parte. ¡Que partido, señores, que partido! El Celta se juega el ascenso en el día de hoy y…

Cabrón chamábase o pai…

http://www.notodofilmfest.com/#/Buscador/Video/1839/

Rap do Sil

Da aldea, non lonxana, non fumegan

as tellas desas “mixtas” que poñían

cos cartos da augardente - quen os dera! -

nas casas neo-indianas dos setenta

a boa xente de Anllo San Martiño

no tempo de soñar e das quimeras.

E un sapo mormeiro que moraba

na poza da fervenza mutilada

non dixo nin cro-cro e pasou do tema:

- Quen anda por aquí a perder o tempo,

a disturbiar con ruído a madrugada

alén dos mil estoupos da ribeira?

E foi así que, enriba dunha cepa,

se fixo medio ouvir unha prosmeira

voz, levísimo lamento:

- Quizais eu non debera revirarme

a cara descuberta contra o medo

que queren impoñeren os de sempre

valéndose do riso dos lacaios,

roubándonos o pan, mentindo á xente.

Quizais non debería sentir noxo

de ter no consistorio empoleirada

a parentela toda dos fascistas

que andaban polas noites de ruada

facendo da ribeira un acubillo

dos homes e mulleres descastadas – din – ,

aquelas que raparon en Proendos

- ou foi un soño e nunca pasou nada? -;

que a N-A-D-A é o máis certo que nos queda…

Quizais sexa verdade que as mulleres

só levamos as hostias por querelas,

que é que “somos todas unhas putas”,

que non sabemos ser unhas señoras

que escoiten e non digan o que miran:

que todo rula ben nesta verbena!

Quizais non sopra o vento polo inverno

ripando as uralitas das chabolas;

quizais non coce a fame a lume lento

a raiba acubillada aló no peito

de quen por ter non ten nin o seu nome,

perdido nas andainas do deserto.

En fin, debera ser máis compracente,

embebedar en viño as miñas lerias,

deixar facer o mundo á súa maneira…

Unámonos na festa decadente!

Fodamos mentras cae Radio Alemaña!

Que nos importen ren as “preferentes”!

O Sil dorme no sono das barraxes,

domado e enlamado e cheo de lixo:

nin hai onde meter tanta chatarra

nin hai tanta chatarra que servise,

xuntándoa así con gran creatividade,

para chimpar o encoro que nos xungue

ao pobo da incerteza e a levidade.

E aquel sapo mormeiro da fervenza

abriu moi ben o papo e foi tragada

a mosca que no Sil así cantaba.

Noticias verídicas do tempo Cuaternario (II).

II. Canto III

- Vai chover, ouh?

- Nah... Engana moito.

- Mire, eu andáballe buscando a Ítaca. Sabe cara onde queda?

- Siga dereito hasta o cruce. Logo, á esquerda, e enseguida enghancha ca general. E dalí elle cousa dunha carreiriña dun can.

- De acordo, grazas. E saúde.

- Toma un viño?

- Non, non, levo presa.

Do Verdadeiro libro da vida de Terence Fox, Canto III.

Noticias verídicas do tempo Cuaternario (I).

Durante milleiros de anos, e ducias de milleiros de anos, tal vez, os escarabellos da pataca reuniron nas caracochas* fragmentos de todas aquelas obras literarias sobranceiras que uns extraños e coitados animais de andar ergueito escribiran ao longo da súa curta (e destrutiva, cómpre dicilo) existencia sobre a face da Terra.

Pero, os escarabellos, convertidos en depositarios da Palabra - da palabra escrita, enténdase - non podían carrexar, tan pequenos eles, máis de sílaba e media por cabeza, así que, no proceso de montado de tan inxente legado, os coleópteros moveron frases de lugar, permutaron letras, omitiron verbas e confundiron autores e mesmo idiomas. O resultado de tal remexido quedou como reliquia dun pasado remoto no milenario lugar do Souto do Tellada, onde acudimos os seres amantes do estudo e con moitas horas de vagar para autoconvencérmonos de que temos unha misión na vida e tal.

Ofrecemos a seguir, por partes, unha selección desta escarabellada ordenada cronoloxicamente, mal que ben, pois os datos son escuros e escasos. 

* Castiñeiros ocos.

I. Re-relato das orixes.

- A ver se te enteras, parviño: non podes dominar "a Natureza", estás espido, famento e terríbelmente só. Anda, toma un bocado de mazá e deixa de choromicar.

E así, Eva compartiu a sabedoría e a anguria vital.

 

Historia adversus temulentos.

Leda parola traía o Navos aquela mañá. Despachaba, abundante el, co dominus do lugar durante o seu cotián descanso das once mentras o viño corría gorxa abaixo máis veloz cós carros pola Costa.

- Ao cabo, Ovicus, rendícheste á evidencia: o voso sangue ha facer mixtura coa nosa estirpe antiga de pretenderdes chegar a Ser...

- Lémbroche que se o meu Secundo casa coa túa filla menor é un resabio de simple política provinciana, posta en práctica dende os meus xuizosos antepasados. Cuestión de aforrar: para que, dime, seguir a dilapidar cartos das arcas do Estado en belicosas conquistas e sometementos inxuriosos que sementen o odio podendo chegar a un amaño contigo, caro Navos, e cos demáis poderosos deste voso territorio? E, por riba, gozando dos salvaxes encantos das mozas lemavi. Ah, Turobia, que cabelos! Tamara, Amaia ...!

- Bah, excusas... Sangue bo é o que reclamades. Lémbroche que as miñas fillas teñen total liberdade para foder en quen lle pete. E en cuestión de matrimonium, como vos lle chamastes, elas ben saben que é o máis proveitoso. Se acordou falarlle a algún escuchumizado da túa proxenie, que sexa para ben! E ti vai mirando que o Secundo procure boas reses, que á miña fermosa Viea non lle han faltar tres ferrados de terra de labor.

O balbordo ía en aumento a medida que se achegaba a parroquia a probar o viño novo, creándose un zunido constante que obrigaba a alzar as voces máis do recomendábel.

- Vaites, a quen temos o gusto de recibir! - berrou Ovicus - Ave, Fredesindo, loábel cabaleiro victorioso.

- Mecagho en Lug e en todos os vosos deuses. Menos retranca! Só veño aquí quentar a barrigha e non lle molesto a ninghuén.

- E, que tal vai a “construción” diso que teu pai pretende chamar pobo. Oíche, Ovicus! Seica lle han poñer Villa Egikaz. Nin a falar lles ensinaron aos coitados!

- Non me fodas, Navos. Seghuirlle o xogo a esta xentuza morocha! Non son eu da túa mesma caste? Non boto os nabos, coma ti, polos lameiros? Mal fixestes en amigharvos con morralla de tal calaña á que só lle interesou o ouro e os enghados das vosas fillas. Faime caso, Navos, a alianza entre os nosos pobos ha facer cheghar un futuro ghlorioso. Fíxate na túa xente, como prefire larghar connosco, fuxindo dos tributos que estes empreghan en darlle ghusto ao corpo.

- Bha, faladurías de bébedo. Non lle tomes a palabra, Ovicus. E ti, dá grazas que non lle conto ao teu pai como vituperias aos seus anfitrións!

- Non hai caso, Navos. Os vosos descendentes han bicar o chan pavimentado de todas as que antes eran carreiras, rendidos ante a superioridade da Roma aeterna.

- Aí os tés, que arroghancia! Pero caerán os imperios enfanghados no seu propio bulleiro: pregúntalle onde está Roma agora... - dixo Fredesindo batendo as ás mentras saía voando - .

Era unha mañá de maio e os mosquitos pululaban nas cubas de carballo daquela taberna da villa Prudentia, encontro habitual de notábeis indíxenas, romanos e de outras mixturas, coma os novos inquilinos suevos que falaban o latín cun deixe extraño. 

Porse no velo da outra.

Exercicio sinxelo de empatía inducida cunha mantilla dos anos 50.

Primeiro, velar a cabeza cun burka, chador, hiyab ou, por non ires ao mundo islámico, unha mantilla daquelas que ata hai uns cuarenta anos levaban as mulleres habitualmente á misa, e que se siguen a usaren  para lucir palmito nas procesións católicas de Semana Santa. Velar a propia cabeza sabendo que hai prendas distintas, que algunhas poden ser símbolos de loita ou identidade consciente, que mesmo poden representar actitudes de sinceira observancia relixiosa, pero que indubidablemente teñen en común ocultar un dos signos distintivos do sexo feminino humano: o cabelo que medra máis e máis rápido que o do sexo masculino - uns 15 cm ao ano nas mozas - [véxase o capítulo "El cabello", en MORRIS, DESMOND (2005): La mujer desnuda]. 

O cabelo quizais sexa a parte do corpo feminina máis suxeita a amosar símbolos culturais, cunha grande versatilidade: as distintas modas de peinado, o pelo solto considerado erótico, propio das prostitutas, ou considerado como de muller despreocupada da súa imaxe, e polo tanto non erótico, a cabeza feminina rapada como símbolo de escravitude, como marca de marxinada (as "rojas" do 36) ou como símbolo de rebeldía. Distintos significados segundo a época e o lugar e distintos xeitos de modificar, realzando ou minimizando, a abundante cabeleira das mulleres: tocados, pelucas, trenzas, cardado...

Segundo paso do exercicio, mirarse detidamente no espello e darse conta da sexualidade implícita no acto de se cubrir: cóbrese unha porque hai algo que pode ser desexado se se mirase abertamente. Unha sexualidade suxerida, reservada só para o home posuidor da velada en cuestión - ese é o sentido do velo relixioso: tapar o que só pode ver o esposo, porque é por el por quen só pode ser amada lexitimamente unha muller -, pero unha sexualidade que tamén se revela pecadenta: a muller como misterio que o home ha de "desvelar", a muller fetiche, obxecto, sublimación dun ideal, unha muller que só é desexada se é candorosa - ou o finxe ser: "as caladiñas son as peores" - pero que en canto se consuma ese desexo se volve indesexable. A monxa e a puta baixo a mesma tea. Quizais por iso o encaixe pasou tan suavemente das requintadas toquillas á lencería máis sexi. 

Terceiro: porse na pel das mulleres que levan calquera tipo de velo baixo pena de cárcere ou castigos físicos; daquelas que o levan porque así é costume, sen preguntárense o porqué de tal norma consuetudinaria; no daquelas que se cuestionan o papel subordinado da muller na súa sociedade e se rebelan tamén contra as marcas externas de tal situación, sexan velos ou tacóns imposibles; porse na pel daquelas que, sendo conscientes do seu papel na sociedade, pulan por cambialo e adoptan obxectos fetiches do patriarcado como símbolo de liberación. 

Cuarto, saber que non podemos condenar por machista tal ou cal prenda de vestir, este ou aquel anuncio de publicidade, unha foto, unha pose, unha novela, sen preguntármonos o porqué. Un corpo espido de muller pode ser expresión sana de erotismo ou usado como reclamo publicitario de obxectos de consumo que, ademais, se producen nun sistema socioecoloxicamente insostible. O corpo da muller como un ben máis que adquirir que se convirte en icona dun tipo de "muller ideal" que aprisione as mentes das mulleres dende a infancia. As escravitudes da talla 38, da heterosexualidade ou da mocidade eterna.

Un dos símbolos fundamentais da cultura xudeo-cristiá - a muller que induce ao pecado ao home - usada como reclamo publicitario no século XXI.

Quinto. Pensar sempre nos porqués, no carácter cutural de calquera costume - polo tanto xurdido historicamente e suxeito a ser símbolo inconsciente de mantemento de determinado statu quo -. Saber sempre que temos o poder de elixir libremente o que só ao noso corpo individual afecte, sexa ir espida pola rúa (digan o que digan as normativas municipais de cidades pseudo-progres) ou vestirse de coiro vermello; o deber republicano de así facelo, de cuestionar cada actitude herdada, cada prenda, mesmo cada xesto que facemos.

Sexto. Usar o velo e levar os cabelos como mellor prouga a cada unha pero non permitir nunca-nunca-nunca que sexa o estado, a relixión, a moda ou o modelo de familia establecido o que nos impulse a facer ou non facer tal ou cal cousa.

Eu, por exemplo, usei a mantilla para facer un post.

Intervención no debate xeral da XIII Asemblea do BNG en Amio o 28 de xaneiro de 2012.

Mercado de gando de Amio, sobre as 11:30 horas do 28 de xaneiro de 2012. Frío e ambiente hostil contra quen sentabamos a estribor do "cadalso" colocado para o Consello Nacional saínte. Anúnciase que cada persoa que interveña no debate xeral terá un minuto para dar os seus pareceres. O Martiño e mais eu afanámonos en resumir os argumentos irmandiños para a necesaria rexeneración do BNG, cronometrando co móbil para non pasarnos do tempo, e todo isto escoitando verdadeiros insultos e infamias, coma que o alcalde de Teo é amigo-da-Guardia-Civil por obra e gracia dunha foto sacada de contexto cando nunca foi a actos relixiosos ou á festa "do Pilar". Rir por non chorar. Ao plenario do día seguinte, por certo, pasou unha emenda - que me merece todo respecto - que propuña que "os cargos públicos do BNG non participarán, a nivel institucional, en procesións, ofrendas ou outras manifestacións relixiosas". Foi transaccionada por un texto máis xeral - creo lembrar, non estou segura -, e alegando o alcalde de Allariz que non se podía especificar porque, por exemplo, el ía ás comidas dos Salesianos convidado e había cousas que non son especificamente actos relixiosos e tal. Alguén retranqueiro dixo: "emenda, emenda: os cargos públicos do BNG non poden ir a comidas dos Salesianos". Debates sobre o sexo dos anxos co Turco ás portas de Bizancio, dixo o Beiras. Coma a famosa emenda de sustitución dun cadriño polo número "1". Rir por non chorar. Os argumentos respondéronse con berros e consignas, pero sempre nos quedan os recunchos propios da Rede para re-escribilos, por se son válidos e, senón, que os leve o demo.

Repítese que "hai alternativa", pero non pode habela se esta non se constrúe entre as diversas lecturas do nacionalismo, porque entón só sería alternativa dunha determinada visión ideolóxico-política. E non hai tampouco alternativa válida se esta se elabora ignorando ou tratando de tutelar a todo movemento social ou colectivo de xente que loita, dende distintos eidos e visións, dende abaixo, conta este sistema explotador. Non hai alternativa sen permeabilidade cos movementos sociais.

E, isto ten que ver coa idea básica - plasmada no deseño orixinal do BNG - de que toda persoa ten lexitimidade para integrarse no proxecto de emancipación do pobo galego. Todo o pobo galego, excepto as minorías expoliadoras. Porque non se trata de liberar, senón de "liberármonos con". Todas e todos precisamos liberármonos, porque nós tamén podemos estar colonizados ou porque adoptamos a lóxica de dominio do sistema que dicimos combater, abandonando a dinámica de consensos e respecto ás minorías pola uniformización e o xogo de maiorías-minorías.

Para ser alternativa precisamos unha organización unitaria do nacionalismo galego na que a crítica non sexa entendida como boicot, senón como contribución á construción do "proxecto común", porque non hai democracia sen o exercicio libérrimo da razón. Non podemos predicar democracia e participación activa da cidadanía na política fóra se dentro non podemos convivir, cada quen dende a súa posición, para conquerir unha Galiza liberada. 

Hai sitio para tod*s, sempre que sexamos, claro, unha fronte plural, e non unha coalición de partidos ou unha organización política onde se vulneran sistematicamente as regras de xogo máis básicas.